کمانچه یکی از سازهای موسیقی سنتی ایرانی است. نخستین نشانههای تاریخی دربارهٔ این ساز در کتاب موسیقی الکبیر اثر فارابی در سده چهارم هجری دیده شدهاست. او در این کتاب از کمانچه با نام رباب یاد میکند. ساز کمانچه در دوران صفویه و قاجاریه جزو سازهای اصلی موسیقی ایران بودهاست. نخستین صدای ضبط شده این ساز به اوایل قرن بیستم میلادی بر میگردد.
ساز کمانچه به همت سازمان میراث فرهنگی در آذر ماه سال ۱۳۹۶ به ثبت جهانی در یونیسکو رسید.